Брайль систиэмэтинэн сахалыы ааҕыы уонна суруйуу күрэҕин түмүгэ

   Норуот олорбут олоҕо, тыына-дьылҕата тылыгар иҥэн сылдьар. О5о төрүөҕүттэн ийэ тылын эйгэтигэр иитилиннэҕинэ, омук кутун-сүрүн, өр үйэлэргэ муспут муудараһын этигэр-хааныгар иҥэринэр, төрөөбүт тылын, бэйэтин омугун харыстыыр киһи буолар.

   Хайа да омук төрөөбүт тылын билэр, таптыыр, сыаналыыр кэнчээри ыччаттаах буоллаҕына, тыыннаах буолар, салгыы сайдар, барҕарар кыахтанар. Тыл – бүтүн норуот национальнай баайа, кэлэр кэскилэ.

Саха омук буоларбынан

Саҥам-иҥэм сахалыы,

Тутта-хапта сылдьарым да

Туспалардаах– сахалыы.

Саха омук буоларбынан

Саныыр санаам сахалыы,

Айманарым, үөрэрим да

Атыннардаах– сахалыы.

Саха омук дьиҥ сайдыы

Сөптөөх суолун тутуоҕун,

Саамай сүрүнэ сахалыы

Тыла-өһө баар буоллун.

Саха сүрэҕэр сахалыы

Төрүт тыла тиллиэҕин.

    Сахалыы Брайль систиэмэтинэн алыптаах алта туочуканы сахалыы тыыннаабыт учуутал, поэт Иван Николаевич Егоров –Горнай  “Саха омук буоларбынан” хоһоонугар тыл норуот тыына буоларын, хайдах курдук сахатынан киэҥ туттарын олус бэрткэ, мындырдык эппит эбит.

  Олунньу 13 күнэ – сахалыы сурук-бичик күнүнэн 1996 сыл Саха республикатын маҥнайгы президенин М. Е. Николаев анал ыйааҕынан биллэриллибитэ. Саха алпаабытын төрүттээбит Семен Андреевич Новгородов төрөөбүт күнэ – олунньу 13 күнэ бүтүн Саха сирин үрдүнэн «Ийэ тыл күнэ”. Бу күн чэрчитинэн, үгэс быһыытынан сылын ахсын ыытыллар Брайль систиэмэтинэн сахалыы ааҕыы уонна суруйуу быйылгы күрэҕин Улуу Кыайыы 75 сылыгар анаатыбыт.

  Алдьархайдаах сэрии бастакы күннэриттэн Саха сирин суруйааччылара фроннарга тиийбиттэрэ, илбистээх тылларынан норуоту ытык сэриигэ өрө күүрдүбүттэрэ. Саха суруйааччылара Дмитрий Кононович Сивцев – Суорун Омоллоон, Сергей Степанович Васильев – Борогонскай, Владимир Михайлович Новиков – Күннүк Уурастыырап  Саха сирин аатыттан уоттаах сэриигэ кыттыбыттара.

  Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Саха сириттэн барыта 20 суруйааччы саа-саадах тутан төрөөбүт дойдуларын көмүскээбиттэрэ. Кыргыһыы хонуутуттан Никифор Кирикович Седалищев – Дьүөгэ Ааныстыырап эргиллибэтэҕэ. Атыттар бары дойдуларыгар тыыннаах эргиллэн, эйэлээх олоххо айбыттара- туппуттара.

Бойун  суруйааччылар сырдык ааттарыгар сүгүрүйэбит.

  Ийэ тыл күнүгэр анаммыт Брайль систиэмэтинэн сахалыы ааҕыы уонна суруйуу күрэҕэр буойун суруйааччылар Болот Боотур, Тимофей Сметанин, Иннокентий Артамонов, Алексей Бродников Аҕа дойду Улуу сэриитигэр анаммыт айымньыларыттан быһа тардан аахпыппыт уонна суруйбуппут.

Күрэххэ уопсайа 17 ааҕааччы кыттыыны ылла 11 улахан дьон уонна 6 оҕо.

Аҕыыга “Күүстээх бөлөххө” маҥнайгы миэстэ Данилова Сахаайа Дмитриевна, иккис миэстэ Спиридонов Николай Михайлович, уһус миэстэҕэ тигистэ Игнатьева Туйаара Спиридоновна. “Кэскиллээх бөлөххө” маҥнайгы миэстэ Васильева Надежда Ивановна, иккис Ефремов Максим, үһүс миэстэ Винокуров Сергей буоллулар.

Суруйууга “Күүстээх бөлөххө” маҥнайгы миэстэ Данилова Сахаайа Дмитриевна, иккис миэстэ Данилов Роман Романович, уһус миэстэҕэ тигистэ Колодезников Эдуард Григорьевич. “Кэскиллээх бөлөххө” маҥнайгы миэстэ Ефремов Максим буолла, иккис Васильева Надежда ивановна, үһүс миэстэ Васильева Алена Ивановна буоллулар.

Оҕолорго орто сүһүөх үөрэнээччилэригэр уопсай түмүгүнэн маҥнайгы миэстэҕэ таҕыста Степанова Айыллаана, иккис миэстэ Слепцов Андрей, үһүс миэстэҕэ сахалыы саҥарбат оҕо бэйэтин баҕа санаатынан кыттыбыт Андрей Петров буолла. Алын кылаас үөрэнээччилэриттэн саҥа сахалыы Брайль систиэмэтин баһылаан эрэр оҕолортон ситиһиилээхтик Бүлүүттэн Айсен Барчахов маҥнайгы миэстэҕэ тигистэ, иккис миэстэни Дьячковскай Айсен ылла уонна үһүс миэстэҥэ кырачаан Лиза Кочнева буолла.

Бары кыттааччыларга махтанабыт, үрдүк ситиһиилэри баҕарабыт!

 Сахалыы сайаҕастык саҥарар, иэйиибитин истиҥник этинэр Ийэ тылбыт үйэлэргэ сүппэккэ үүнэ сайда турдун!

 

 

 

 

 

Кычкина Галина

 

Оставить комментарий

Перейти к содержимому