Төрөөбүт сахатын тылын сайыннарыыга-чинчийиигэ олоҕун анаабыт, саха алфавитын төрүттээбит, бастакы лингвист Семен Андреевич Новгородов төрөөбүт күнэ – Ийэ тыл уонна сурук-бичик күнэ.
Сахалыы төрүт тылынан сайаҕастык кэпсэтии, умсугуйан ааҕыы баарын тухары тылбыт баайа, сиэдэрэйэ сүппэт, симэлийбэт. Брайль систиэмэтин сахалыы тыыннаабыт учуутал, поэт Иван Николаевич Егоров – Горнай алпаабытынан көрбөт дьон төрөөбүт тылларынан ааҕар, суруйар кыахтаммыттара. Бу алыптаах алта туочуканан, төрөөбүт төрүт тылынан суруллубут, Саха сирин суруйааччыларын айымньыларын бэчээттээн таһаарыы, ааҕааччыга тиэрдии библиотекабыт биир сүрүн соругунан буолар. Ону тэҥэ, Өрөспүүбүлүкэтээҕи көрбөттөр анал библиотекалара Ийэ тыл күнүн чэрчитинэн, үгэс буолбут сахалыы Брайль систиэмэтинэн ааҕыы уонна суруйуу күрэҕин ыытар.
Бу суолталаах тэрээһиҥҥэ, ааҕааччыларбыт сылын ахсын көхтөөхтүк кыттан, бэйэлэрин төрөөбүт тылларынан ааҕан, суруйан тургутунан көрөллөр. Быйыл төһө да хамсык кэмэ турдар, олунньу 11-12 күннэригэр хааччахтааһын бары ирдэбиллэрин тутуһан, күрэх кыттыылаахтарын олорор дьиэлэринэн сылдьан күрэх уратытык ааста. Оҕолорго күрэх оскуолаҕа уонна куйаар ситимин нөҥүө тифлопедагогтар көмөлөрүнэн ыытылынна. Барыта 17 оҕо уонна улахан киһи күрэххэ иккилии бөлөххө арахсан кытыннылар, улахан дьон “Күүстээх”, “Кэскиллээх” бөлөххө, оҕолор саастарынан “Орто” уонна “Улахан” бөлөхтөргө наарданан тургутууну аастылар.
Күрэх биир түһүмэҕэ – ааҕыы. Ааҕыы күрэҕэ уран тыл уустара, саха норуодунай суруйааччылара Н.Е.Мординов – Амма Аччыгыйа, В.Н.Егоров – Тумарча үбүлүөйдээх сылларыгар ананна. Ол курдук улахан дьон Тумарча прозатыттан, оҕолор Амма Аччыгыйа кэпсээннэриттэн бэриллибит бириэмэҕэ дорҕоонноохтук ааҕан күрэх биир түһүмэҕин аастылар. Иккис түһүмэх – суруйуу. Тыл сүмэтин өс хоһоону сурукка тиһии.
Дьүүллүүр сүбэ хамыһыйатыгар Фомин Дмитрий Матвеевич, тифлопедагог Охлопкова Нарыйа Ивановна, библиотека методиһа Герасимова Евдокия Николаевна, библиотекарь Чичигинарова Ульяна Петровна үлэлээтилэр.
Быйылгы күрэххэ нууччалыы тыллаах оҕо, ыччат сахалыы ыраастык суруйарга, ааҕарга дьулуһаллара, баҕалаахтара барыбытын үөртэ. Ол курдук, библиотека биир бастыҥ ааҕааччыта Корнилов Валерий, Петров Андрей 10 «б» кылаас үөрэнээччитэ бэлэмнээхтэрин, таһымнара үрдээбитин көрдөрдүлэр.
Төрөөбүт төрүт тылынан ааҕыы уонна суруйуу күрэҕин кыайыылаахтара. “Күүстээх” бөлөх: маҥнайгы миэстэ – Спиридонов Николай Михайлович, иккис миэстэ – Колодезников Эдуард Григорьевич, үһүс миэстэ – Игнатьева Туйаара Спиридоновна.
“Кэскиллээх” бөлөх: маҥнайгы миэстэ – Егорова Мария Ильинична, иккис миэстэ – Корнилов Валерий Русланович, үһүс миэстэ – Дейтина Дария Ивановна буоллулар.
Оҕолорго орто сүһүөх үөрэнээччилэригэр уопсай түмүгүнэн “Бастыҥ ааҕыы” анал аат – Барчахов Айсен 7 “в” кылаас, “Бастыҥ суруйуу” анал аат – Дьячковскай Айсен 8 “б” кылаас, “Кэскиллээх брайлист” – Кочнева Лиза 4 “г” кылаас.
Оҕолорго улахан сүһүөх үөрэнээччилэригэр уопсай түмүгүнэн “Бастыҥ ааҕыы” анал аат – Петров Андрей 10 “б” кылаас, “Бастыҥ суруйуу” анал аат – Слепцов Андрей 10 “б” кылаас, “Кэскиллээх брайлист” – Степанова Айылаана 9 “б” кылаас.
Бары күрэх кыттыылаахтара туоһу суругунан, кыайыылаахтар күрэх Добун суругунан уонна өйдөбүнньүк бэлэҕинэн бэлиэтэннилэр. Тэрийээччилэр ааттарыттан махталбытын тиэрдэбит, инникитин өссө үрдүк ситиһиилэри баҕарабыт! Сахалыы сайаҕастык саҥаран, иэйиибитин истиҥник этинэн, Ийэ тылбыт сүппэккэ үүнэ сайда турарын туһугар элбэҕи ааҕыаҕын, сахалыы сайаҕастык кэпсэтиэҕин!
Ульяна Чичигинарова
